Vandaag hebben we het 'leven' van mijn zwager 'gevierd'. Vorige week hoorden we het verschrikkelijke bericht van zijn overlijden. Hij was nog maar 44 jaar. Na een paar dagen kwamen er woorden voor. Ik heb een sonnet geschreven dat we op zijn crematieplechtigheid hebben voorgedragen.

Douwe Kornelis

Hier is een leven geleid:
de energie naast verholen pijn,
‘t maakt dat we met ‘n vleugje spijt
dankbaar terugzien op het ‘Douwe-zijn’.

Jij, rijzige reus en spraakwaterval,
jij, in streepjeshemd gestoken lijf,
jij, geur van shag en aftershave maar vooral:
jij, hart waarnaar de heimwee blijft.

Want wie maakt er voortaan gang,
wie brengt er diepgang in een lied;
zonder jouw stuwkracht ben ik bang
is het hier lang zo vrolijk niet.

Douwe Kornelis, bewogen heb jij voorgedaan
waarom het draait in dit aards bestaan.

Ik reed gisteren vanuit Ruurlo binnendoor over Holten en Raalte naar Zwolle voor een congres in de Buitensociëteit. Het was precies de dag waarop 29 jaar geleden mijn broertje verongelukte. Ik reed vlak langs de plek (Wythmen) waar het is gebeurd. Een plek met een verhaal.
Even daarvoor kwam ik langs de Franciscushof, de voormalige psychiatrische inrichting in Raalte. Er staat nu een groot billboard langs de weg; er komen luxe woningen. Dromen van 'puur wonen' staat er op het bord. Op de foto een naakt meisje in een badkuip, middenin het bos.
Er hebben nogal wat patiënten zelfmoord gepleegd in dat bos, op het treinspoor nabij de Franciscushof. Ik vind het beeld nogal luguber. Kan een gebied zijn kleur van vroeger kwijtraken? Ze zeggen wel eens: dit is 'gewijde grond'. Heeft dat met de grond zelf te maken of met wat mensen er (al dan niet collectief) in hun hoofd over denken?
Op vakantie in Normandië vonden we destijds de stranden van D-day zeer indrukwekkend. Je voelde de strijd en het bloedvergieten. Is dat omdat je de plaquettes en documentatie had gelezen of is dat omdat het landschap is 'getekend', een bekraste ziel heeft? 
Mijn dochter heeft een 'plankje met herinneringen' op haar kamer staan. Daarop staan allerlei kleine spulletjes (een waaier, een spiegeltje) waarover ze dierbare gedachten heeft. Voor haar zijn het 'gewijde' voorwerpen, voor een ander alleen maar prullaria.
Terug naar het terrein van de Franciscushof. Ik ervoer het gebied vroeger en gisteren als naargeestig. Alsof er nog geesten rondwaren, alsof de gebeurtenissen zijn ingesleten in de natuur. Maar dat is in mijn hoofd zo. Voor de toekomstige bewoners, de 'dromers van het pure wonen', waarschijnlijk niet. Ze zullen er vast gelukkig zijn en niet door herinneringen worden gehinderd. Toch?

Franciscushof.nl

Billen op een bord, zit ze in bad,
een meisje, midden in een mistig bos
loensen ogen alsof ze gevreeën had,
maar ik kom niet van de bomen los.

Hier ademt wind een klagelijke zucht
langs pijnen die in basten zijn geschroeid
de waanzin hangt nog drukkend in de lucht
tranen zijn niet uit de grond gevloeid.

Rillend op een spoor, ze wil gaan,
een meisje, de koplampen tegemoet,
remmen laten ' t staal niet staan,
een doffe klap, rondspattend bloed.

Kunnen de nachtmerries van het verleden
met ‘dromen van puur wonen’ worden bestreden?